همه بیابانها، گرم و سوزان و پوشیده از شنزار نیستند، بلکه تعدادی از آنها سرد و تعدادی‌دیگر سنگلاخی‌هستند؛ امّاویژگی مشترک‌تمام آنها، کم‌آبی شدید است. برخی از دانشمندان معتقدند که بیابان به جایی گفته می‌شود که میزان بارش سالانۀ آن کمتر از 8 سانتیمتر باشد. بعضی دیگر، عقیده دارند که بیابان محلی است که بارانهای آن، بسیار سریع بخار می‌شود و یا به زمین فرو می‌رود.
بسیاری از بیابانها یا صحراهای بزرگ در مناطق استوایی و در مناطق میانی قاره‌ها واقع شده‌اند. بادهای باران‌آور نمی‌توانند به این مناطق برسند.
بیابانها بر 3 نوع هستند: نوع اول پوشیده از سنگ است و باد، تمام خاکها را با خود می‌برد. در نوع دوم، شنزارهای بسیار فراوانی وجود دارد. در بیابانهای نوع سوم، تپه‌های شنی بسیار عظیمی وجود دارد و روزها، بسیار داغ و سوزان، و شبها به طور کشنده‌ای سرد هستند.
در چنین شرایطی، به ندرت بتوان نشانی از حیات گیاهی و جانوری یافت. برخی از گیاهان مانند کاکتوس ، آب و رطوبت را در ساقه‌های گوشتی خود ذخیره می‌کنند.
درختان دیگر دارای دانه‌هایی هستند که مدتها به شکل غیرفعال، درون زمین باقی می‌مانند. هنگامی که رگباری از باران آغاز می‌شود، این دانه‌ها شروع به رشد می‌کنند و طی چند هفته، گل می‌دهند و دانه‌های جدید را تولید می‌کنند. بسیاری از جانوران کویری هنگام روز در زیر سایه‌ها استراحت می‌کنند و فقط شب بیرون می‌آیند. برخی از آنها هرگز آب نمی‌نوشند و تمام آب مورد نیاز خود را از غذای مصرفی تأمین می‌کنند.
صحرا بزرگترین بیابان جهان است که در قارۀ آفریقا قرار دارد و ممکن است تا چند سال در آن باران نبارد. بیابانهای سرد نیز وجود دارند. که قطب جنوب و بخش وسیعی از قطب شمال را دربر می‌گیرند.