هر کسی را که در غار زندگی می‌کند، می‌توان غارنشین نامید؛ اما منظور ما از “غارنشین” معمولاً اجداد و نیاکان انسانهای امروزی هستند. غارها، محلهایی طبیعی درون کوهها و زیرزمین هستند که در برابر تهدیدات شرایط جوی نامناسب و حیوانات وحشی، پناهگاه خوبی محسوب می‌شوند. این غارها اولین نقاط مسکونی انسانها بوده‌اند.
دهانۀ غارها معمولاً خشک هستند و هنگام سردی هوا می‌توان در آنجا آتش روشن کرد. این غارها، هنگام گرمی هوا نیز پناهگاه خوبی در برابر تابش خورشید هستند. محصور و بسته بودنِ غارها نیز به غارنشینان امکان مبارزه با حیوانات خطرناک را می‌دهد. امروزه، هنوز بقایا و آثار غارنشینان در برخی از نقاط جهان ـ چین، جنوب آسیا، اروپا و آفریقا ـ یافت می‌شود. در چنین مکانهایی ابزار و سلاحهای مورد استفادۀ آنها به همراه استخوان حیوانات شکار شده، در زیرزمین مدفون است. خاکستر و بقایای آتش آنها نیز به دست آمده و در اعماق غارها گورهای غارنشیان همچنان باقی مانده است. روی برخی از دیوارها هم نقاشیها و کنده کاریهایی به چشم می‌خورد. باستان شناسان با توجه به چنین مدارکی توانسته‌اند اطلاعات زیادی دربارۀ چگونگی زندگی انسانهای باستان به دست آورند.