تلویزیون (که علامت اختصاری آنTV است) وسیلهای است برای ارسال تصاویر میباشد؛ یعنی تماشای رویدادهایی را که در یک مکان اتفاق میافتد، در جاهای دیگر ممکن میسازد. دوربین تلویزیونی، تصاویر را تبدیل به علایم میکند. این علایم تقریباً به همان طریقی که اصوات به وسیلۀ رادیو فرستاده میشوند، میتوانند با استفاده از امواج رادیویی ارسال گردند. هنگامیکه دستگاه گیرندۀ تلویزیون علایم را دریافت نمود، با استفاده از آن علایم، روی صفحۀ تلویزیون تصویر ایجاد میکند.
ایجاد تصویر
تصاویر روی صفحۀ تلویزیون، متحرک بهنظر میرسند و حال آنکه واقعاً متحرک نیستند. آنچه که شما میبینید، تعداد بسیار زیادی تصویر ثابت است که یکی بعد از دیگری روی صفحه نمایان میشود و این عمل، آن چنان با سرعت انجام میشود که بهصورت حرکتهای مداوم بهنظر میرسد. در سینما نیز از همین روش استفاده میشود.
بسیاری از تلویزیونهای کوچکِ قابل حمل (پرتابل) دارای تصاویر سیاه و سفیدند. قسمت اصلی دستگاه گیرندۀ تلویزیون لامپِ تصویر است. در ابتدای قسمت باریک لامپ، «تفنگی» قرار دارد که شعاع یا دستهای از ذرّات الکتریکی بهنام الکترون را پرتاب میکند، و در قسمت انتهایی و عریض لامپ، صفحهای است که قسمت داخلی آن دارای پوششی از فسفر است (شیشه تلویزیون). شعاع الکترونی به هر نقطهای از پوشش فسفری صفحه برخورد کند، آن نقطه روشن میشود و نقاط نورانی ایجاد میکند. برای ایجاد تصویر، شعاع الکترونی توسط مغناطیسهای الکتریکی بهصورت حرکت مارپیچی بهطرف پایین صفحه کشیده میشوند. هم زمان با این عمل، مقدار نیروی شعاع الکترونی، کم و زیاد میشوند؛ آنچنان که نقاط، روشنتر یا تاریکتر میشوند. در نتیجه، تصاویری ایجاد میشوند که حاصل صدها خط افقی است. در طول هر خط و هرجا که شعاع در حداکثر قدرت است ذرّات درخشانی ایجاد میشود و هرجا که شعاع، ضعیف است ذرّات سیاه ایجاد میشود؛ بهطوری که در آن نقاط، صفحه اصلاً روشن نمیشود. وقتی تصویر تغییر میکند این تغییر، ناگهانی نیست بلکه این عمل ذرّه ذرّه انجام میگیرد.حرکت مارپیچیِ شعاع الکترونیِ روی صفحه را اصطلاحاً «جاروکردن» مینامند.
👇تصویر در صفحۀ تلویزیون سیاه و سفید از صدها خط افقی تشکیل شده که در طول این خطوط، از رنگ روشن تا رنگ تیره تغییر مییابد. این خطوط توسط یک دسته (شعاع) از الکترونهایی که به پشت صفحه میخورند و آن را روشن میسازند ایجاد میشوند.
👇 این یک دوربین فیلمبرداری تلویزیونی است. فیلمبردار میتواند از صفحۀ کوچک تلویزیونی که در بالای دوربین قرار دارد آنچه را که فیلمبرداری میکند، ببیند.
تصویر رنگی، چگونه ایجاد میشود؟
چشم شما میتواند هر رنگی را ببیند؛ از جمله، رنگ سفید را که از ترکیب نورهای قرمز، سبز و آبی با نسبتهای معیّن ایجاد میشود. تلویزیون رنگی، از همین خاصیت استفاده میکند. یک تلویزیون رنگی، تصاویر قرمز، سبز و آبی را بهطور جداگانه، روی هم میاندازد. هنگامی که شما سه تصویر را با هم نگاه میکنید، بهنظر میرسد که یک تصویر تمام رنگی است.
قبل از اینکه علامات تلویزیونی ارسال شوند، دوربین فیلمبرداری رنگی باید هر تصویر را به سه رنگ جداگانۀ قرمز، سبز و آبی تقسیم کند و این کار را با استفاده از آئینهها، فیلترها و سه صفحۀ حساس مختلف انجام میدهد.
تلویزیون رنگی، با استفاده از سه شعاع الکترونی، تصاویری با رنگهای قرمز، سبر و آبی تولید میکند. صفحۀ تلویزیون رنگی، به وسیلۀ هزاران نوار باریک فسفری پوشیده شده است که در اثر برخورد با شعاع الکترونی، به رنگهای قرمز یا سبز یا آبی درمیآیند. پشت صفحه، یک شبکۀ مخصوصی به نام «ماسکِ سایه» قرار دارد. این شبکه به این خاطر است که اطمینان حاصل شود فقط یک دسته از الکترونها میتواند به نوارهای قرمز برخورد کند و یک دسته به نوارهای سبز و نیز یک دسته به نوارهای آبی. اگر بهوسیلۀ ذرّهبین به صفحۀ تلویزیون رنگی نگاه کنید، میتوانید نوارهای قرمز، آبی و سبز را در تمام سطح صفحه ببینید.حال دقت کنید و ببینید آیا میتوانید وقتی که از صفحۀ تلویزیون دور هستید و تصویر آن سفید است نوارهایی را که روشن است، پیدا کنید.
👇 یک تصویر رنگیتلویزیون در واقع از سه تصویر جداگانه تشکیل یافته که یکی روی دیگری افتاده است. وقتی شما به صفحۀ تلویزیون رنگی نگاه میکنید، سه تصویر را بهصورت یک تصویر تمام رنگی میبینید.
👇 این خانواده در سال 1954 در حال تماشای تلویزیون رنگی هستند.
تلویزیون مداربسته
علامات بهوسیلۀ دوربین مستقیماً به دستگاه گیرندۀ تلویزیون فرستاده میشود. دوربینهای حفاظتی در فروشگاهها از سیستم تلویزیون مدار بسته استفاده میکنند.
بینندگان تلویزیون در انگلستان بهطور متوسط در هفته 25 ساعت وقت خود را صرف تماشای تلویزیون میکنند.
بزرگترین صفحۀ تلویزیونیجهان را کارخانۀ سونی برای نمایشگاه بینالمللی توکیو ساخت و ابعاد آن 45 در 24 متر بود.
بلندترین دکل فرستندۀ تلویزیونی جهان در «فارگو»، واقع در ایالت داکوتای شمالی آمریکا است و ارتفاع آن 628 متر یعنی بیشتر از دو برابر ارتفاع بُرج ایفل میباشد.
در انگلستان، تصاویرتلویزیونی دارای 625 خط میباشند و در هر ثانیه، 25 تصویرکامل در صفحه قرار میگیرد.
در آمریکا، تصاویرتلویزیونی دارای 525 خط میباشند و در هر ثانیه، 30 تصویرکامل روی صفحه قرار میگیرد.
حدود 3100 میلیون نفر، بازیهای فینال جام جهانی1990، را که در ایتالیا برگزارشد، از تلویزیون مشاهده کردند.
ارسال تصویر
یک دوربین تلویزیونی، برای گرفتن فیلم از عدسیهای متعددی استفاده میکند؛ درست مانند دوربینهای معمولی. هرچند دوربین تلویزیونی فاقد فیلم است و بهجای آن، هر تصویر، روی صفحهای که به نور حساس است میافتد. یک دسته شعاع الکترونی، درست مانند لامپ تصویر، صفحه را جارو میکند. اینعمل باعث میشود که صفحه، جریانی ضعیف و گوناگون ایجاد کند. بنابراین، خط به خط، تصویر تبدیل به علامات الکتریکی میشود.
علاماتی که از دوربین تلویزیون سرچشمه میگیرد، همانند علامات رادیویی، بهوسیلۀ تعدیل (تغییر) امواج رادیویی ارسال میشود. برای ارسال تصاویر تلویزیونی از سیستم UHF (فرکانس فوق بلندِ) امواج رادیویی استفاده میشود. امواج UHF نمیتوانند تپّهها یا ساختمانهای بلند را دور بزنند؛ بنابراین برای دریافت بهتر تصویر، دستگاهِ گیرندۀ تلویزیون احتیاج به آنتنی دارد که مستقیماً بهطرف ایستگاه فرستنده قرار گرفته باشد.
بخشی از کتاب دانشنامه آکسفورد، علم و تکنولوژی از انتشارات پیام بهاران
صفحه 134-135