اکثر خانوادهها حداقل یک دستگاه ضبط در خانه دارند که ممکن است دارای ضبط صوت یا دیسکهای فشرده و یا ویدیو باشد. خانوادهها اغلب از دیدنیهای ایام تعطیلات و مناسبتهای خاص، با دوربین ویدیو فیلمبرداری میکنند و برای ویدیوهای خود برنامههایی تدارک میبینند و آنها را روی صفحۀ تلویزیونشان تماشا میکنند.
ضبط کردن، روشی برای نگهداری تصاویر یا صداها (یا اطلاعات کامپیوتری) است. به اینترتیب، شما میتوانید بعداً آنها را ببینید یا بشنوید. نوارهای کاست، لوحهای فشرده
(سی دی)ها و صفحههای گرامافون، هر کدام وسیلهای برای ضبط کردن هستند. دستگاههای مخصوصی چونضبط صوتها و ویدیو ضبطها همگی برای پخش به کار میروند. بعضی از دستگاهها، «ضبط» نامیده میشوند؛ اگرچه آنها میتوانند هم ضبط و هم پخش کنند.
ضبط صدا
صدا از حرکت سریع مولکولهای هوا به جلو و عقب یعنی (ارتعاش) که در فشار هوا تغییراتی ایجاد میکنند، به وجود میآید. ضبط کردن صدا، این تغییرات باید تبدیل به نوساناتی از جریان الکتریکی بشود و این عمل بهوسیلۀ میکروفون انجام میگیرد. میکروفونها در رادیو، تلویزیون، استودیوهای ضبط، تلفنها و ضبط صوتهایی که صدای شما را ضبط میکنند، یافت میشوند.
همۀ میکروفونها یک دیافراگم دارند که عبارت است از یک صفحۀ نازک از جنس پلاستیک یا فلز که وقتی جریان هوا به آن برخورد میکند، مرتعش میشود. یکی از انواع میکروفونهای معمولی، میکروفون دستی میباشد که امواج صدا به دیافراگم فلزی آن برخورد میکند و آن را مرتعش میسازد. صفحۀ دیافراگم، یک بار الکتریکی دارد و همچنان که این بار الکتریکی تغییر میکند، روی بار الکتریکی صفحۀ نزدیک خود، اثر میگذارد و باعث ایجاد امواج در جریان الکتریکی سیمهای ارتباطی میشود. این امواج، همان علائم الکتریکی میباشند.
«توماس آلوا ادیسون» در سال 1878 در آمریکا، اولین گرامافون را ساخت. صدا، روی استوانههای فلزی ضبط میشد و هیچ وسیلۀ الکترونیکی برای تقویت صدا وجود نداشت. سوزن هم بهیک شیپور بزرگ وصل شده بود.
نخستین بار در سال 1888، از صفحههای گرامافون برای ضبط کردن استفاده شد.
اولین بار، «بیبیسی» در سال 1932 برای ضبط سخنرانی پادشاه جورج پنجم به مناسبت جشن کریسمس، از نوار مغناطیسی استفاده کرد.
شما میتوانید با هزینهای کم، تصاویرخود را روی «سیدی» منتقلکرده؛ سپس به خانه رفته و آنها را از طریق صفحۀ تلویزیونتان تماشا کنید.
👇در یک استودیوی ضبط، 64 یا بیشتر آهنگ جداگانه را میتوان به موازات هم، روی یک نوار، ضبط کرد.سپس این آهنگها را میتوان با یکدیگر ترکیب کرد و صدای نهایی را تولید نمود.
صداگذاری روی نوار
ضبط صوتها میتوانند سخنرانی، موسیقی، اطلاعات یا دادههای یک رایانه را ضبط و سپس پخش کنند. آنها دارای نوارهایی قرقره مانند یا کاست میباشند که خاصیت مغناطیسی دارند. نوار، روی دو قرقره پیچیده میشود؛ بنابراین میتواند هم به طرف جلو و هم به طرف عقب برود. وقتی ضبط صوت مشغول کار میباشد، یک میلۀ چرخان به نام دوّار، نوار را از روی «هِدِ» ضبط یا پخش رد میکند.
برای ضبط صدا، یک میکروفون، صدا را تبدیل به علائم الکتریکی میکند که پس از تقویت، به هِد فرستاده میشود. نوار دارای میلیونها ذرّات ریز مغناطیسی میباشد. همچنان که نوار از روی هِد ضبط کننده میگذرد، هِد، ذرّات را با ضعیف یا شدّت، مغناطیسی میکند. این ضعف و شدت به علائم الکتریکیای که میگیرد بستگی دارد. به این ترتیب، علائم الکتریکی در طول نوار، بهصورت علائم مغناطیسی متفاوت، ضبط میشود. نوارهای مخصوصِ صدابرداری دارای 64 باند مختلف برای ضبط صدا روی یک نوار میباشند.
پخش صدای ضبط شده
در مرحلۀ پخش صدا، نوار دوباره از مقابل هِد میگذرد. اما اینبار، ذرّات مغناطیسی نوار در هِد، علائم الکتریکی تولید میکنند و این علائم بهوسیلۀ مدارهای الکترونیکی تقویت میشوند و توسط بلندگو تبدیل به صدا میگردند. در بلندگو، یک سیمپیچ کوچک که دارای جریان الکتریکی است، بهوسیلۀ یک آهنربای قوی، مرتعش میشود. این سیمپیچ، به یک صفحه متصل میباشد. همچنان که سیمپیچ توسط جریان الکتریکی مرتعش میشود، دیافراگم را هم مرتعش میکند و امواج صوتی در هوا پخش میشود.
ضبط صوتهای استریو دارای دو بلندگو میباشند. آنها همچنین میتوانند دو باند جداگانه را روی یک نوار ضبط کنند. صدا در ضبط صوتهای استریو، زندهتر بهنظر میرسند زیرا چنین مینماید که اجرای برنامه در دو جهت مختلف در مقابل شما انجام میگیرد.
دستگاههای الکترونیکی
دستگاههای جدید ضبط، همگی برای ضبط و پخش صدا و تصویر از الکترونیک استفاده میکنند. دستگاههای ضبط، صدا و تصویر را به جریانات الکتریکی متغیر و ضعیفی که علایم یا پیام خوانده میشود، تبدیل میکنند. وقتی شما نوار یا دیسک ضبط را در حالت پخش قرار میدهید، این علائم مجدداً به صدا یا تصویر تبدیل میشوند.
👇 این یک میکروفون دستی است. وقتی امواج صوتی، دیافراگم را مرتعش میسازد، تغییرات بار الکتریکی، علائمی را در طول سیمهای ارتباطی ارسال میکند.
👇این ضبط صوت قابل حمل میتواند صدا را ضبط و پخش کند.
انواع جدید دیسک (لوح فشرده) و نوار
دیسکهای لیزری یا دیسکهای ویدیویی با استفاده از علائم آنالوگ به مدت 2 ساعت با کیفیت خوب ضبط میکنند.
CD-I (لوح یا دیسک فشردۀ دوسویه) به مدت 72 دقیقه، شامل ویدیو، تصاویر ثابت، صدا، متن، گرافیک، تصاویر متحرک و اطلاعات کامپیوتری.
DVI (دیجیتال ویدیویی دوسویه) به مدت یک ساعت و با کیفیت ویدیویی بالا
CDTV یک دیسک ویدیویی 12 سانتیمتری که به وسیلۀ «کامادور» تولید شده است.
CDـROM دیسکهای ویدیویی که میتوانند اطلاعات زیادی در حدود 20000 صفحه از متن کتاب یا 10 کپی از دایرهالمعارف 20 جلدی را در خود جای دهند.
Photo-CD دیسک با قُطر 12سانتیمتر برای ذخیره کردن عکسها. آنها میتوانند عکسهایی با کیفیت بسیار بالا تولید نمایند.
Recording cd یک نوع دیسک که میشود روی آن ضبط کرد.
DAT (نوار صوتی دیجیتالی) یک نوار کوچک که از یک کارت اعتباری کوچکتر است با دستگاه پخشی که شبیه یک ضبط کنندۀ ویدیویی خیلی کوچک است و از علائم دیجیتال استفاده میکند. یک دیسک که با کیفیت صدایی خوب 4 ساعت موسیقی ضبط میکند و بسیار راحت ضبط یا کپیبرداری میشود.
DCC (کاست فشردۀ دیجیتالی) این دستگاه میتواند هم ضبط و هم پخش را به صورت علائم دیجیتال و آنالوگ در کاست ضبط کند. مدت آن تنها 90 دقیقه است.
مینیدیسک دیسک فشردهای با قُطر 9 سانتیمتر که میتواند پاک شود؛ بنابراین شما میتوانید بارها روی آن ضبط نمایید. این دیسک میتواند 80 دقیقه صدا را ضبط کند اما کیفیت دیسکهای معمولی را ندارد؛ هرچند برخلاف دیسکهای معمولی، مینی دیسکها بهوسیلۀ تکان یا ضربه خراب نمیشوند و دستگاه آنها در جیب جا میگیرد و شما میتوانید با وجود تکانهای شدید از آنها استفاده کنید.
دستگاههای الکترونیکی
امروزه موسیقیِ زنده نیاز به استفاده از دستگاههای الکترونیکی گوناگونی دارد تا شنوندگان بتوانند تمام قسمتهای اجرا شده را بشنوند. برای این کار از تعداد زیادی دستگاههای مختلف استفاده میشود. قسمتهای مختلفِ صداها از جمله صدای تکنوازان ، صدای گروه پشتیبانی و هر صدای الکترونیکی و ساختگی به طور جداگانه ضبط میشود. سپس این صداها از لحاظ رسایی و کیفیت، تنظیم و با یکدیگر ترکیب شده و صدای نهایی برای ضبط تولید میشود. شکل زیر، دستگاههای اصلی برای این کار را نشان میدهد.
ضبطِ تصاویر
ضبط ویدیویی، روشی برای ضبط تصاویر میباشد. اکثر دستگاههای ضبط ویدیویی همزمان با تصویر، صدا را نیز ضبط میکنند. آنها مانند ضبط صوت، اطلاعات را به طریق الکترونیکی ذخیره میکنند. علائم، روی نوار مغناطیسی ضبط میشوند که از مقابل هِد عبور میکنند. دوربینهای ویدیوییِ دستی دارای ضبط صوتهای کوچکی هستند که درون آنها نصب شده است.
دستگاههای جدید
در عمل ضبط بر روی صفحههای گرامافون و نوارهای ویدیویی، علائم به صورت متغیّر ولی مداوم ضبط میشوند. این نوع ضبط کردن را ضبط آنالوگ میگویند. اما اخیراً تکنولوژی، روش بهتری برای ضبط اطلاعات پیدا کرده است. در این روش، علائم بهصورت شماره (دیجیتال) درمیآید که نوعی کُد میباشد. علائم دیجیتالی قبل از آن که به صورت صدا یا تصویر مورد استفاده قرار گیرد، تبدیل به علائم آنالوگ میشود.
لوحهای فشرده (سی دیها) از علائم دیجیتال استفاده میکنند. کیفیت ضبط به طریق دیجیتالی بسیار بالاست. زیرا اینگونه علائم را میتوان به وسیلۀ وسایل الکترونیکی کپی برداری و منتقل کرد؛ بدون آن که تغییری در آنها حاصل شود.
تلویزیونها در نقاط مختلف دنیا از استانداردهای گوناگونی استفاده میکنند. نوارهای ویدیویی که به طریق آنالوگ و با استاندارد خاصی ضبط شدهاند نمیتوانند از تلویزیونی که با سیستم دیگری کار میکند پخش شود. اما دیسکهای دیجیتالی از هر تلویزیون و در هرجا میتوانند پخش شوند.
لوحهای فشرده (سی دیها)
روی یک لوح فشرده، علائم بهصورت میلیونها برجستگی و حفرۀ بسیار ریزضبط میگردد. وقتی که این علائم توسط اشعۀ لیزر خوانده میشود، پالسهای منعکس شدۀ نور لیزر تبدیل به علائم الکتریکی میگردد که با استفاده از آنها، صدا ایجاد میگردد. دیسکهای ویدیویی از این خاصیت برای ضبط تصاویر و صدا استفاده میکنند. سطح لوح فشرده که عمل ضبط روی آن انجام میگیرد از لایهای از جنس پلاستیک سخت پوشیده شده است و میتوان آن را بهوسیلۀ اشعۀ لیزر خواند. با توجه به این که اشعۀ لیزر، دیسک را واقعاً لمس نمیکند، دیسک فرسوده نمیشود و برخلاف صفحههای پلاستیکی گرامافون به راحتی خراشیده نمیشود و در صورتی که گرد و خاک روی دیسک بنشیند، صدای آن نیز خراب نمیشود.
دیسکهای دو سویه
دیسکهای ویدیویی بر نوارهای مغناطیسی یک مزیت بزرگ دارند و آن این است که ما مجبور نیستیم دیسکهای ویدیویی را مانند نوارهای مغناطیسی از اول تا به آخر پیگیری کنیم. اشعۀ لیزر میتواند تمام دیسک را با سرعت زیاد بخواند. دیسکهای ویدیویی میتوانند صدا، تصاویر ثابت و متحرک، گرافیک، تصاویر متحرک کارتونی و نیز متون، را روی دیسکی به اندازۀ یک دیسک متراکم معمولی ضبط کنند. همچنین میتوانند صدا را وارد دستگاه صوتی بسیار حسّاس(های فای) و تصاویر را وارد تلویزیون یا صفحۀ نمایش رایانه کنند. این دیسکها را همچنین میتوان در رایانه هدایت کرد. یعنی شما میتوانید برنامهای بنویسید که طبق آن برنامه و هرطور که میخواهید، تصاویر و متون روی صفحه نمایش ظاهر شود. شما میتوانید متن سخنرانی یا فیلم مسافرت خود یا چیزهایی از این قبیل را روی دیسک، ضبط کنید. به وسیلۀ رایانه و با دستگاه کنترل از راه دور به آسانی میتوان قسمتهای مختلف یک اطلاعات را به راحتی پیگیری کرد.
بازیهای ویدیویی
بازیهای ویدیویی، شما را قادر میسازد که آنها را روی صفحۀ نمایش، هدایت کنید، مانند بازیهای فضایی، مسابقات بزرگ و رقابتهای ورزشی. این بازیها روی نوار، دیسک یا ریز تراشههای کامپیوتری ضبط میشوند. پیشرفتهترین بازیهای ویدیویی درواقع اصلاً بازی نیستند بلکه از آنها برای آموزش خلبانهای هواپیماهای جنگنده و فضانوردان استفاده میشود.
یک دیسک لیزری آنالوگ با قطر 30 سانتیمترو به ظرفیت 2 ساعت حدود 5 پوند هزینه دارد . یک نوار ویدیویی 2 ساعته VHS حدود 50/1 پوند قیمت دارد . یک CD با قطر 12 سانتیمتر و با ظرفیت 70 دقیقه 35 پنی هزینه دارد.
تمام ویدیوهای اروپایی در هر ثانیه 50 تصویر را ضبط یا پخش میکنند.
ترکیب کنندهها دستگاههایی دیجیتالی هستند که میتوانند صداهای جدید ایجاد نموده و صداهای موجود را تغییر دهند. این دستگاهها اغلب دارای صفحه کلیدهایی میباشند و شما میتوانید به وسیلۀ آنها قطعات موسیقی بسازید. سپس دستگاه ترکیب کننده میتواند آن را برای شما پخش کند. چنان چه شما از آن خوشتان آمد، میتوانید آن را به وسیلۀ دیسک رایانه ضبط نموده و به صورت صفحۀ نُت موسیقی چاپ نمایید.
بخشی از کتاب دانشنامه آکسفورد، علم و تکنولوژی از انتشارات پیام بهاران
صفحه 152-153-154-155