عالم ربانی و مرجع بزرگوار تقلید، حضرت آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) از شاگردان برجستۀ مکتب فقهی، اخلاقی و عرفانی حضرت امام خمینی(ره) بودند که در ایام محرم و صفر دهۀ نود، در جلسات درس اخلاق و معارف اسلامی خود، به بررسی ابعاد گوناگون حرکت و قیام امام حسین(ع) پرداختند. متن این مباحث تحت عنوان «سلوک عاشورایی» منتشر شده است.
«شرح خطبۀ منا» منزل دهم از این مجموعۀ ارزشمند است که به علاقمندان معارف ناب اهل بیت(ع) تقدیم میگردد.
فهرست مطالب کتاب به شرح ذیل میباشد:
مقدمه
جلسۀ اوّل
طرح بحث
شبهاتی راجع به قیام امام حسین(ع)
مروری بر اتّفاقات بعد از رحلت پیغمبر اکرم(ص)
روش رفتاری سه خلیفۀ اوّلروش رفتاری امام علی(ع)
حضور امام حسین(ع) در دوران گذشته
ارکان حکومت
ارکان حکومت و زمینههای اثرگذاری آنها
تطبیق بحث با وضعیّت زمان قیام امام حسین(ع)
زمینههای ارکان حکومت
تأثیر گذاری عراق و شام
آگاهی مردم عراق
وضعیّت مردم عراق و کوفه
استقبال از حضرت مُسلم(ع)
وضعیّت اوّل کوفه
آیا مردم کوفه از عقیدۀ خود برگشتند؟
اطّلاع امام حسین(ع) از وضعیّت کوفه
دلیل عقبنشینی کوفیان از حقّ
انکار معجزات حضرت موسی(ع)
آیا ما خودمان، پای حقّ میایستیم؟!
امکان مقابلۀ اهل حقّ با حقّ
ایستادگی عمرو انصاری
حقّ نشناسی اهل کوفه
ذکر توسّل
جلسۀ دوم
مروری بر مباحث گذشته
یکی بودن اهداف امام علی(ع) و امام حسین(ع)
نقش مردم عراق در تحوّلات جهان اسلام
تأثیر گذاران جغرافیای اسلام
شناخت حقّ و رها کردن آن
حقیقت قیام توّابین
ویژگی اکثریّت مردم کوفه
ماجرای عبیدالله بن حرّ
ایستادگی در راه حقّ
همانند مُسلم بن عوسجه
ویژگی اقلّیت مردم کوفه
همانند زهیر
ذکر توسّل
جلسۀ سوم
مروری بر مباحث گذشته
نقش مردم شام در تحوّلات جهان اسلام
جهالتِ شامیان، ضریب سه بود
مسلمانان معاویهای
تأثیر تبلیغات معاویه بر جوانِ غسّانی
نفوذ کلام معاویه در بین شامیها
قصد معاویه برای براندازی اسلام
تغییر دادن احکام
تغییر دادن اسلام
تنها موانع اهداف معاویه
بیباکی معاویه در دشمنی
ذکر توسّل
جلسۀچهارم
مروری بر مباحث گذشته
بررسی سند خطبۀ مِنا
سلیم بن قیس هلالی
شاهدان خطبۀ مِنا
قصد واقعی معاویه از حکومت داری
زمان ایراد خطبه
یک ماجرای تاریخی
حرف دل معاویه
براندازی اسلام و تجدید سلطنت جاهلی
نابغۀ تاریخ
آگاهی امام حسین(ع) به اهداف معاویه
مقصد اوّل و آخر امام حسین(ع)
علم به کشته شدن
کشته شدن نه کشتن
هدف امام حسین(ع) کشته شدن بود
ذکر توسّل
جلسۀ پنجم
مروری بر مباحث گذشته
معرّفی معاویه و عقائد بنیامیّه
پنهان کاری معاویه
کفر بنیامیّه
به روایت دوستان
معرّفی یزید و کارهای او
به روایت اهل مدینه
به روایت حنظله
اهمّیت معرّفی معاویه
دلیل قیام امام(ع) در زمان یزید
تندروی یا تبیین واقعیّات؟
اقدام برای معرّفی معاویه
اقدامات امام حسین(ع) علیه معاویه
وجوب معرّفی معاویه در بلاد اسلامی
شاکلۀ انقلاب امام حسین(ع)
ابزار قیامهای شیطانی
ابزار قیام الهی امام(ع)
ابزار قیام امام حسین(ع) برای بقای اسلام
ماندگاری واقعۀ عاشورا
پیروزی خون بر شمشیر
چرا امام(ع) زمان معاویه قیام نکردند؟
پنهان بودن شخصیّت معاویه
اکثریّت تحمیق شده
ذکر توسّل
جلسۀ ششم
مروری بر مباحث گذشته
هدف امام حسین(ع) هدفی معنوی بود، نه مادّی
خطبۀ امام حسین(ع) در مِنا
معرّفی اجمالی خطبه
خطبه در آثار بزرگان
شرح اوضاع و احوال در زمان ایراد خطبه
تحلیل سلیم بن قیس هلالی
استفاده از ابزار «تهدید»
اوّلین بخشنامۀ معاویه
نتیجۀ بخشنامۀ اوّل
استفاده از ابزار «تطمیع»
دومین بخشنامۀ معاویه
نتیجۀ بخشنامۀ دوم
استفاده از «تطمیع» برای تحریف
بخشنامۀ سوم معاویه
برنامهریزی برای انتقام گرفتن از اسلام
نتیجۀ بخشنامۀ سوم
معرّفی امام علی(ع)
معرّفی نسبت خود به پیغمبر(ص)
راهکار امام حسین(ع) در برابر هجمۀ تبلیغات
نقش حُرّ در ماجرای کربلا
اوّلین سپاه عبیدالله
روشنگری امام حسین(ع)
حرّ، امام(ع) را خوب میشناخت
ذکر توسّل
جلسۀ هفتم
مروری بر مباحث گذشته
ایجاد محرومیت مادّی
بخشنامۀ معاویه: محرومیّت برای شیعیان
بخشنامۀ معاویه: فشار آوردن به شیعیان
ضرورت بررسی سندی و ریشهای روایات مخالف با مبانی
استفاده از ابزار «تهدید»
شدّت پیدا کردن اقدامات معاویه
معرّفی خطبۀ مِنا و تأکید امام(ع) بر ابلاغ آن
مخاطبان خطبه
یادآوری جنایات معاویه
معرّفی بخش اوّل خطبه
اعلام وجوب ابلاغ خطبه
قسم دادن مخاطبان
۱. برادری امام علی(ع) با پیغمبر(ص)
بخش اوّل خطبه: بیان فضائل امام علی(ع)
۲. باز بودن درب خانۀ امام علی(ع) به مسجد
ردّ شدن درخواست عمر
۳. اثبات ولایت امام علی(ع) در غدیر
۴. منزلت امام علی(ع) نزد پیغمبر(ص)
۵. جایگاه امام علی(ع) در مباهله
شرایط واقعی معاویه و تیپ فکری او
فطری بودن ارادت به شایستگان
بدنام بودن خاندان معاویه
تحلیل تیپ فکری معاویه
شهادت طلبی در لغتنامۀ امام حسین(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ هشتم
مروری بر مباحث گذشته
۶. امامعلی(ع) فاتح خیبر
۷. امامعلی(ع) مبلّغ سورۀ برائت
۸. امامعلی(ع) برطرفکنندۀ غم از چهرۀ پیغمبر(ص)
۹. امامعلی(ع) ولی همۀ مؤمنان
۱۰. امامعلی(ع) صاحب سرّ پیغمبر(ص)
۱۱. امامعلی(ع) بهترین اهل بیت(ع)
۱۲. امامعلی(ع) سیّد عرب
۱۳. امامعلی(ع) مسئول غسل دادن، تکفین و تدفین پیغمبر(ص)
۱۴. اهل بیت(ع) یکی از ثقلین
۱۵. دوستی با امامعلی(ع) ملاک دوستی با پیغمبر(ص)
بررسی محتوا و عنصر مخاطبان در خطبۀ مِنا
روش برخورد امام حسین(ع)
خصوصیّت مخاطبان
مناسبت شروع خطبه
نتیجهگیری از بخش اوّل
بررسی عنصر زمان در خطبۀ مِنا
بررسی عنصر مکان در خطبۀ مِنا
ذکر توسّل
جلسۀ نهم
مروری بر مباحث گذشته
عامل بقای دین
ملاک دینداری
موضوع بخش دوم خطبۀ مِنا
دلیل اهمیّت امر به معروف و نهی از منکر
اهمّیت احکام عملی
معنای «دین» و عامل بقای آن
مقابلۀ امام حسین(ع) با ترویج منکرات
هدف امام حسین(ع) از قیام
راه و رسمِ انبیا(ع)
بخش دوم خطبه: امربه معروف و نهی ازمنکر
وظیفۀ علما و مردم در برابر منکر
مصادیق «گفتارهای حرام»
تأثیر «تطمیع» معاویه بر صحابه و تابعین
تأثیر «تهدید» معاویه بر صحابه و تابعین
خطاب امام حسین(ع) به مردم
جایگاه حضرت عبّاس(ع) در لغتنامۀ امام(ع)
جان فدای دین
ویژگی حضرت عبّاس(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ دهم
مروری بر مباحث گذشته
مهمّترین صفات مؤمن
اهمّیت امربه معروف و نهی از منکر
ادامۀ بخش دوم خطبۀ مِنا
دعوت کنندۀ به اسلام
آثار مثبت زنده شدن امر به معروف و نهی از منکر
توجّه امام حسین(ع) به تمام جهات
آثار منفی ترک کردن امر به معروف و نهی از منکر
آثار گناه غیرعلنی
آثار گناه علنی
عامل خوار کنندۀ اسلام
عنوان «سیّد الشهدا» در معارف اسلامی
سیّدِ سیّدالشّهداها
ذکر توسّل
جلسۀ یازدهم
مروری بر مباحث گذشته
توضیحی راجع به بخش سوم خطبۀ مِنا
مخاطبان بخش دوم خطبه
مخاطبان بخش سوم خطبه
۱. بیان امتیازات صحابه و تابعین
بخش سوم خطبۀ مِنا: تذکّر به سرشناسان
آثار شکوه شخصیّتی در جامعه
۲. توقّع صحابه و تابعین
۳. علّت احترام بین مردم
۴. کارنامۀ سیاه سرشناسان
۵. عهد شکنی صحابه و تابعین
۶. دلیل بدبختی جامعه
ذکر توسّل
جلسۀ دوازدهم
مروری بر مباحث گذشته
ادامۀ بخش سوم خطبه: اشتباهات صحابه و تابعین
۱. کوتاه آمدن از جایگاه خویش
۲. پراکندگی از محور حقّ
۳. اختلاف در سنّت پیغمبر(ص)
۴. صبر نکردن
۵. مجال دادن به ستمگران
۶. فرار از مرگ و دلبستن به دنیا
نتیجۀ اشتباهات و کوتاهی صحابه و تابعین
فراز آخر خطبۀ مِنا: مناجات با خدا
تبیین اهداف قیام
خباثت و هدف معاویه
روش معاویه در براندازی اسلام
اتمام حجّت با حاضران
ابعاد مختلف خطبۀ مِنا
تلاش امام(ع) برای بقای اسلام
برنامهریزی امام حسین(ع)
وای بر من و شما!
ذکر توسّل
جلسۀ سیزدهم
مقدّمه
۱. برنامهریزی امام حسین(ع)
۲. هدفمند بودن امام حسین(ع)
۳. شرایط سهگانۀ خطبۀ مِنا
اهمّیت خطبۀ مِنا
مروری بر بخش اوّل خطبۀ مِنا
اهمّیت بخش اوّل خطبه
پانزده سؤال امام حسین(ع)
جایگاه اهلبیت(ع) در حیات اسلام
معرّفی جابر و عطیّه
جایگاه و ویژگیهای محبّت به اهلبیت(ع)
سفارش جابر به عطیّه
جبران کنندۀ گذشته
مصونیت بخشی
ذکر توسّل
جلسۀ چهاردهم
مروری بر مباحث گذشته
رابطۀ مستقیم معرفهالله با معرفهالإمام
نقش امامت در اصل دین
شرط توحید
شرط دینداری
واضح بودن مسئلۀ امامت
معرفت امام(ع)، شرط تحقّق ایمان
تعریف مؤمن
امامت، جزئی از دین
اهمّیت امامت امام علی(ع)
هیچکدامتان دین ندارید!
نقش امامت در احیای اسلام
بالاتر از «نبوّت»
ارزش امامت در قرآن
روش بیدین کردن مردم توسط معاویه
روش معاویه
مقابلۀ امام حسین(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ پانزدهم
مروری بر مباحث گذشته
تفاوت دینداری و دینشناسی
ترویج ظاهرگرایی و عدم توجّه به دینشناسان
تبیین «جایگاه امامت»
سوق دادن مردم به ظواهر دین
حفظ ظاهر
تلاش اهلبیت(ع) برای آگاه کردن مردم
در کلام امام علی(ع)
تعرّض به جایگاه امامت با جعل حدیث
جعل احادیث
۱. وجوب اطاعت از امیر
۲. تبعیت بیچون و چرا
۳. اگر امیر گناه کرد، اشکالی ندارد
برهم زدن ملاک امامت
مقدّمه سازی برای حکومت یزید
ذکر توسّل
جلسۀ شانزدهم
مروری بر مباحث گذشته
مقابلۀ متناسب با بنیامیّه
دلیل جعل احادیث
تلاش امام حسین(ع) برای بیدار کردن امّت
جعل احادیث برای تحمیق مردم
با امام جماعت کاری نداشته باش!
از مخالفان اسلام تبعیت کن!
تا حاکم نمازش را میخواند، از او تبعیّت کن!
جعل احادیث، حربهای برای ساکت کردن مردم
از حاکم فاسق تبعیت کن!
بیان مخالفت برخی از علمای عامّه
روش مقابلۀ امام حسین(ع)
استفاده از جدل
خطاب به مردم
مجادلۀ امام حسین(ع) در بخش دوم خطبه
یادآوری دلیل نکوهش أحبار
ذکر توسّل
جلسۀ هفدهم
مروری بر مباحث گذشته
مخاطبان عمومی
نکوهش ظَلَمه در کلام خدا
توضیحی پیرامون بخش دوم خطبه
دلیل وجوب «امر به معروف و نهی از منکر»
اهمّیت اعمال خارجی و عمل به احکام
تناقض گویی در منابع عامّه
روایات صحیحی که باقی مانده
بافضیلتترین جهاد
دلیل تسلطّ عجم بر عرب
لزوم تذکّر به مسئولین و موجّهان جامعه
وجوب تذکّر به مسئولین
شیوۀ رفتاری ائمه(ع)
نتیجۀ لااُبالیگری مردم
عکسالعمل امام حسین(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ هجدهم
مروری بر مباحث گذشته
بحثی پیرامون بخش سوم خطبۀ مِنا
عناوین مورد خطاب امام حسین(ع)
خطاب به شخصیّتها نه اشخاص
دانشمندان و علما
موجّهین و خوشنامها
واعظین
افراد شریف
محلّ مراجعۀ مردم در سختیها
بزرگان جامعه
تکریم برای اجرای احکام
کوتاه آمدن در حقّالله
منشأ وجاهت صحابه و تابعین
کوتاهیهای صحابه و تابعین
تصییع حقّ امام(ع) و امّت
جعل حقّ برای خود
حمایت از ضعفا
بدهکار بودن به خدا
وظیفۀ سرشناسان دینی در جامعه
مبارزۀ با انحرافات
ذکر توسّل
جلسۀ نوزدهم
مروری بر مباحث گذشته
توقّعِ از خدا و مردم
طلبکار بودن صحابه و تابعین
دلایل استحقاق عذاب صحابه و تابعین
سوء استفاده از کرامت الهی
بیاحترامی به خداشناسان
بیاحترامی به اهلبیت(ع)
بیتفاوتی نسبت به منکرات
پیمان شکنی
رها کردن ضعفا
عمل نکردن به وظایف
کمک نکردن به متدیّنین
چاپلوسی از ظالمان
مرتکب شدن امور حرام
روش اجرای فرامین الهی در جامعه
ذکر توسّل
جلسۀ بیستم
مروری بر مباحث گذشته
مصیبت سهمگین صحابه و تابعین
از دست دادن منزلت علمی
از دست دادن ادارۀ امور جامعه
دلایل ناکارآمدی صحابه و تابعین
تفرّق از حقّ
تخلف از سنّت نبوی(ص)
تأثیر اختلاف بین بزرگان جامعه
توانمندی بالقوّۀ صحابه و تابعین
دلایل اختلاف بزرگان جامعه
اتمام حجّت پیامبراکرم(ص)
ترس از اذیّت و آزار
سلطۀ ظالمان
آثار ترس علما و سکوت آنان در برابر ظلم
مقهور شدن ضعفا
وسیع شدن جولان هوسبازان
ایراد خطبه در زمان اقتدار معاویه
شهامت امام حسین(ع) در بیان حقایق
ذکر توسّل
جلسۀ بیست و یکم
مروری بر مباحث گذشته
اعتراض زبانی
چگونگی اعتراض به منکر
روش تبلیغاتی بنیامّیه
اعتراض عملی
اقسام حاکمان ظالم
دیکتاتورها
ستمگران به ضعفا
ستمگران طاغی
آثار سلطۀ حاکم جور
اقدام امام حسین(ع) در قبال موجّهان جامعه
معرّفی معاویه
تعیین تکلیف برای صحابه و تابعین
غربت امام حسن(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ بیست و دوم
مروری بر مباحث گذشته
به دنبال مادّیت نبود
اختصاصی بودن هدف امام حسین(ع)
وحدت هدف امام علی(ع) و امام حسین(ع)
به دنبال اصلاح جامعه بود
دینمداری در قیام الهی
دنیا طلبی در قیام بشری
نگاه مادّیگرایان به قیام امام حسین(ع)
اعلام هشدار امام(ع) به صحابه و تابعین
آثار اطاعت از حاکم جور
ولایت امام عادل؛ شرط قبولی اعمال
آثار اطاعت از امام(ع)
تفاوت مردود شدن و باطل بودن
«امامت»، ریشه و اساس اسلام است
ذکر توسّل
متن کامل خطبۀ مِنا
کتابنامه
فهرست آیات
فهرست روایات
فهرست نمایه
فهرست اشعار
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.