عالم عامل ربانی و مرجع بزرگوار مرحوم حضرت آیهالله حاج آقا محتبی تهرانی(ره) از شاگردان برجستۀ مکتب فقهی، اخلاقی و عرفانی امام خمینی(ره)، پس از سالیان سال تدریس اخلاق و معارف اسلامی، به تبیین مبانی تربیت دینی و تأدیب الهی انسان پرداختند که متن این جلسات تحت عنوان ادب الهی منتشر میشود. مبانی تربیت دومین جلد از این مجموعۀ ارزشمند است که توسط انتشارات مؤسسۀ پژوهشی فرهنگی مصابیحالهدی به علاقمندان معارف ناب اسلام و دلدادگان مکتب حقّۀ اهل بیت عصمت و طهارت(ع) تقدیم میگردد.
در این کتاب که شامل بیست و پنج جلسه است،اصول و مبانی خودسازی و دیگرانسازی بیان میگردد. حضرت استاد(ره) پس از تبیین ضرورت،به بررسی جایگاه محیطهای تربیتی میپردازد. پس از آن، شش امر تأثیرگذار در تربیت را مطرح میکنند و در نهایت، «شعار» و «شعور» را مورد بررسی قرار میدهند.
فهرست مطالب این کتاب به شرح ذیل میباشد:
مقدّمه
جلسۀ اوّل
فهرست مباحث
تأثیر عبادات بر ابعاد وجودی انسان
تضعیف قوا
اثر روزه بر قلب
میراث روزه
غایت تمام عبادات
ذکر توسّل
جلسۀ دوم
مروری بر مباحث گذشته
ابعاد وجودی انسان
نفس
عقل
قلب
عالیترین درجۀ روح انسان
حقیقتی ناشناخته
اهمیّت اصلاح قلب
اهمیّت «قلب»
اصالت قلب
«ادراک» و «شهود»
ذکر توسّل؛ یک قلب پاکباخته
نزاعی از ته قلب!
جلسۀ سوم
مروری بر مباحث گذشته
بینایی قلب
شناخت «قلب»
نقص «عقل»
قلب، ظرف است
قلب نامحدود
ظرف خدا
طلب بینهایت دل
قلوب مؤمنین
حرم خدا
سنجش مادّی
محل نزول وحی
ذکر توسّل؛ جذب دلها
عقل، کارگر قلب
قلب حبیب صیدِ امام حسین(ع)
جلسۀ چهارم
مروری بر مباحث گذشته
انواع عمل
اهمیّت حرکت دل
تأثیر اعمال قلبی
اهمیّت اعمال ظاهری
ملاکِ توجّه خداوند
هدایت قلب
عرضۀ قلب به خداوند
قلب در ادعیه
استعداد قلب
«قلب» ظرف است
تقسیمبندی قلب
امور ذاتی و عرضی قلب
جایگاه پاکسازی قلب
قلبِ هدایتناپذیر
قلب زهیر
ذکر توسّل؛ رمز دستگیری اولیای خدا(ع)
جلسۀ پنجم
مروری بر مباحث گذشته
اقسام قلب
قلب واژگون
قلب مُهر شده
قلب سپید
مصادیق اقسام قلب
صفات ذاتی و عرضی قلب
اختلاف روایات
صفات قلب مؤمن
تقسیمبندی دیگر
نورانیت دل
بدون تعلّق دنیایی
نورانیّت درونی
تمسّک بدون تنسّک
ذکر توسّل؛ قلب سپیدِ غلام سیاه
جلسۀ ششم
مروری بر مباحث گذشته
حرکت ذاتی قلب مؤمن
دل بینهایت طلب
پیروی از انسان کامل
دخالت سلیقه ممنوع!
راه درست
رسیدن به هدف
ظهور قلب در قیامت
تبعیّت از امام علی(ع)
خلق واژگون!
مسیر هدایت
هدایت اکتسابی
صراط مستقیم
ظاهر و باطن درخشان
نقش اختیار
توبۀ حر
ذکر توسّل؛ انتخاب درست
جلسۀ هفتم
مروری بر مباحث گذشته
شرط سعادت
مفتوح بودن دل
فتح دل
جذب حقایق الهی
سلطان دل
تخمیر قلب
مراحل و درجات فتح قلوب
فتح قریب
فتح مبین
فتح مطلق
قابلیت شهود
مانع شهود
عرض توسّل؛ شهود حضرت علی اکبر(ع)
انحصاری نیست!
جلسۀ هشتم
مروری بر مباحث گذشته
شرح صدر و فتح دل
توسعه بعد از ورود
شرح صدر
قلب مفتوح و قلب مختوم
ورود نور به قلب
نشانههای شرح صدر
قلب «مطبوع»
بسته بودن دل
طوایف سه گانه
بروز مطبوعیّت
منشأ طبع قلب
از بین رفتن فطرت الهی
ذکر توسّل؛ قلوب مُهر خورده
جلسۀ نهم
مروری بر مباحث گذشته
سرآمد صفات حسنۀ مؤمن
قلب شکرگزار و صبور
گرامیترین اشخاص نزد خدا
اقسام شکر در اخلاق
شکر در نظر اهل معرفت
شناخت نعمت
ویژگی نعمت خدا
ثمرۀ خضوع و خشوع
ارتباط شکر و صبر با دل
امری فطری
صبر متوسطین
صبر اکتسابی است
صبر اولیای خدا(ع)
صبر در برابر فراق
پیوستگی شکر و صبر
ذکر توسّل؛ قلب صبور امام حسین(ع)
جلسۀ دهم
مروری بر مباحث گذشته
واژگون!
قلب به رو افتاده
قلب منکوس
حرکت دل خلاف فطرت
نقش هدایت اکتسابی
صفت بارز قلب مشرک
دلیل واژگون شدن قلب
منافیات قلب
حبّبه دنیا
قلب سلیم
بازگشت مشکل است
جوانی را دریاب!
دل جوان
ذکر توسّل؛ قلب بیقرار یک نوجوان
جلسۀ یازدهم
مروری بر مباحث گذشته
نظریۀ اوّل
ایمان و قلب منکوس
ایمان ملازم عمل به ارکان
ریشۀ اعتقادات و ریشۀ عمل
نشانۀ قلب مستقیم
برهان ایمانآور نیست
یک نوع نفاق
نظریۀ دوم
ایمان و نفاق مقطعی
عدم استقرار ایمان
خطری همگانی!
ملاک سلامت قلب
ساقط کنندۀ قلب
زهد
حشر منافقانه!
مرگ منافقانه!
مغرور نشو!
علاج درد
دل، ذاتاً نورانی است
تشدید نورانیّت
آثار تبعیّت از انسان کامل
نزدیکان خدا
جایگاه توجّه خدا
هدف از آمدن انبیا و اولیا(ع)
ذکر توسّل
جلسۀ دوازدهم
مروری بر مباحث گذشته
انتکاس قلب
انحراف دل
اعتقاد و ایمان
اثر گناه
رابطۀ انتکاس و عمل
دنبال حقایق هستیم
غفلت
سبب انتکاس مطلق
دل درد واقعی
قلب نورانی اویس
ذکر توسّل؛ قلبهای منکوس
جلسۀ سیزدهم
خاموش شدن نور قلب
فطرت دل
ملکات نفسانی
اعمال بیرونی
حجاب ظلمانی
باعث واژگونی قلب
اثر امور اکتسابی
نرسیدن به سعادت
دل را خراب نکن!
توبۀ سریع
گناه آسان میشود
ذکر توسّل
جلسۀ چهاردهم
مروری بر مباحث گذشته
پوشش ظلمانی
قلب اغلف
انواع قلب
قلب صنوبری
قلب، مقامی نفسانی
قلب، یک بُعد وجودی
تفکیک عقل از قلب
کار عقل
نتیجۀ انحراف در تفکّر
اطاعت متزلزل
قلب ساقط شده
مراتب شرک
روند پیشروی شیطان
مسائل تفکّری را قلبی کن!
سالمترین قلب
جلسۀ پانزدهم
مروری بر مباحث گذشته
قلب مختوم
قلب بیمار
بدترین بیماری
شدیدترین گرفتاری
خلاف فطرت
تشخیص بیماری قلب
بیماری علاجناپذیر
نتیجۀ قساوت قلب
سنگدلی
موجبات قساوت
طول أمل
غفلت از مرگ
ذکر توسّل؛ آمادۀ مرگ باش!
یاد مرگ
شدیدترین گرفتاری
جلسۀ شانزدهم
مروری بر مباحث گذشته
بیمناکی رسول خدا(ص)
طول أمل
نتیجۀ طول أمل
نتیجۀ فراموشی قیامت
به خودت وعده نده!
غفلت
سخن بدون یاد خدا
ترک عبادت
غذای قلب
ثروت اندوزی
اسباب قساوت
نگاه به چهرۀ بخیل
قساوت در بُعد انسانی
اهمیّت یک حکم شرعی
قساوت در بُعد معنوی
ذکر توسّل؛ سنگدلان تاریخ
جلسۀ هفدهم
مروری بر مباحث گذشته
کثرت گناه
پذیرش سریع
رقّت قلب
یاد خدا در خلوت
تفکّر و گریستن از خشیّت الهی
یاد مرگ
مراقبت از لطافت دل
سازندگی قلب
دیدار با اهل خیر
دیدار با اهل معرفت
تأثیر معاشرت
نامۀ امام علی(ع)
حفظ رابطه
صفای دل را حفظ کن!
فضیلت معنوی و انسانی
راه از بین بردن قساوت
نمونۀ روشن لطافت قلب
ذکر توسّل؛ قساوت دشمن
جلسۀ هجدهم
مروری بر مباحث گذشته
خصوصیتهای قلب
مرکز ارتباط با خدا
وسیعترین میدان وجودی
جایگاه خدا
قلب پیامبر(ص)
قلب و شب قدر
رفع موانع
ارتباط با خدا
محبوبترین قلب نزد خدا
جلا دهندۀ قلب
تفضّل الهی
آداب استغفار
ذکر توسّل
جلسۀ نوزدهم
مروری بر مباحث گذشته
وجه شباهت
دل و آهن
برطرف کردن زنگار قلب
صیقل دهندۀ قلب
جلا دهندۀ قلب
یاد خدا
آثار یاد خدا
آثار تلاوت قرآن
ذکر توسّل
قلب در نهج البلاغه
جلسۀ بیستم
درخواست از خدا
درخواست پیغمبر(ص)
درخواست مؤمنین متوسط
پاسخ خدا
رحمت واسعۀ حق
شرط مغفرت
شب قدر و دعا
شب جمعه و دعا
سحر و دعا
عرض توسّل
جلسۀ بیست و یکم
مروری بر مباحث گذشته
تفاوت شرک و شک
زیغ قلب
ناپایداری نسبتبه حق
شک در قرآن
زیغ قلب در نهجالبلاغه
یک بیماری قلبی
سیر انحراف قلب
یک نقطۀ سپید
آرامش قلب
رسیدن به حق
طمأنینه
عوامل ازدیاد ایمان
ایمان اکتسابی
ایمان موهبتی
قلب مطمئن و نفس مطمئنه
اثر نفس مطمئنه
تمثّل ائمه(ع)
ذکر توسّل؛ صاحب نفس مطمئنه
جلسۀ بیست و دوم
ضیافت الهی
وحی مدوّن
وحی غیر مدوّن
ادب پیغمبراکرم(ص)
روش رفتاری الهی
ادب ضیافت
پذیرایی خوب
وظیفۀ میزبان
اصرار میزبان
رفتار میزبان
بدرقۀ مهمان
مهمانی خدا
اسباب پذیرایی خدا
مهمانداری خدا
پذیرایی بینهایت
ذکر توسّل؛ ظاهر و باطن شب قدر
جلسۀ بیست و سوم
مروری بر مباحث گذشته
۱. یقین
عوامل تقویت قلب
قلب صاحب یقین
از بین رفتن حجابها
مخلَصین
۲. توکّل
ارکان توکّل
مبادی توکّل
ذکر توسّل؛ نمونۀ یقین و توکّل
جلسۀ بیست و چهارم
موت و حیات قلب
حبِّ شدید به دنیا
کوری چشم
بیماری قلب
مردن دل
مجالست با اهل دنیا
مجالست با افراد احمق
معاشرت با گمراهان
گناه روی گناه انباشتن
قلّت ورع
کثرت ضحک
غفلت از خدا
عوامل حیات قلب
موعظه
تفکّر
معاشرت با صاحبان فضل
مجالست با اولیایخدا(ع)
ذکر توسّل؛ تأثیر کلام معصوم(ع)
جلسۀ بیست و پنجم
مروری بر مباحث گذشته
حکمت
احیاگر قلب
تفاوت علم و حکمت
لزوم وجود صارف
تفکّر صحیح
رجوع به متن الهی
از چه کسی حکمت بگیریم؟
دیدار با اهل خیر
تفاوت علم و عرفان
رسیدن به حقیقت
زنده کننده قلب
غفلت شکنی
عامل مرگ دل
ملاقات فجّار
ذکر توسّل؛ غفلت شکنی
اوج غفلت
جلسۀ بیست و ششم
مروری بر مباحث گذشته
حیات انسانی
آثار حیات انسانی
قرآن و حیات انسانی
حیات حیوانی
روایات و حیات انسانی
انسان چهار چشم!
قوّۀ شنوایی قلب
قوّۀ شامّۀ قلب
شهود غیب
آهنگ غیبی
راه برای همه باز است
درک روحی
اهمیّت کیفیّت قلب
به قلبت نگاه کن!
ذکر توسّل
جلسۀ بیست و هفتم
مروری بر مباحث گذشته
جایگاه کلمه
إعراب چهارگانۀ قلب
رفع قلب
فتح قلب
خفض قلب
وقف قلب
علایم رفع قلب
علایم فتح قلب
علایم خفض قلب
علایم وقف قلب
مصداق کلمۀ خبیثه
ذکر توسّل
جلسۀ بیست و هشتم
مروری بر مباحث گذشته
حفاظت از قلب
قلب و قوای درونی
خواطر
نقش عقل سلیم
اتّکا به عمل
علّت تامّۀ سلامت قلب
حائل شدن خدا
نگهبانی خدا
یک تعبیر قرآنی
به تنهایی ممکن نیست
کار خدا است
ذکر توسّل
جلسۀ بیست و نهم
قلب نورانی
نور الهی
نشانههای قلب نورانی
خروج دل از دنیا
فرو نرفتن در تعلّقات دنیوی
قلب مؤمن متوسّط
تأثیرپذیری این قلب
تغییر حال این قلب
اقبال و ادبار قلب
ترک یک نوع عبادت
بیان امام علی(ع)
مقدّمۀ روزۀ قلب
کتابنامه
فهرست نمایه
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.