بعد از عقل، دومین قوّۀ اصیل در انسان، عبارت از قوّۀ غضبیّه است. علمای اخلاق برای این قوّه، بیست و یک رذیله شمارش کردهاند. این رذایل از حالت افراط و تفریط نفس به وجود میآیند؛ البتّه در آنجایی که نفس انسان از حالت اعتدال خارج میگردد.
رسائل مباحث قوّۀ غضبیّه در شش مجلد تدوین و ارائه میگردد.
کتاب اوّل: شامل مباحثی پیرامون جبن، خوف و رجاء میباشد.
کتاب دوم: شامل مباحثی پیرامون کِبَر و صِغَر نفس، ثبات نفس، طرح کلی خودسازی، عیبجویی، سوء ظنّ، خشم، حلم است.
کتاب سوم: مباحثی پیرامون انتقام جویی، عفو، عنف و رفق، سوءخلق، حِقد، لعن، طعن را مطرح میسازد.
کتاب چهارم: شامل مباحثی پیرامون عُجب و انکسار نفس است.
کتاب پنجم: مباحثی پیرامون کِبر و تواضع را در بر دارد.
کتاب ششم: شامل مباحثی پیرامون ذلّت، افتخار، استحقار نفس، بغی، انقیاد نفس، تزکیۀ نفس و اقرار، عصبیّت و کتمان حقّ، انصاف و استقامت بر حقّ، قساوت و رقّت است.
این کتاب ششم از این مجموعه است . پیرامون نفس و آثار آن میباشد.
فهرست مطالب این کتاب به شرح ذیل میباشد:
مقدمه
جلسۀ اوّل
معنای ذلّت
حد توسّط، افراط و تفریط خشم
حالت افراطی خشم
افراط و تفریط؛ کبر و ذلت
مبدأ پیدایش ذلّت
مبدأ پیدایش تواضع
مبدأ پیدایش کبر
ذلّت چیست؟
تواضع چیست
تفاوت ذلّت و تواضع
ریشهیابی ذلّت
ذلّت دنیایی و ذلّت اخروی
ذکر توسّل؛ تواضع و عزّت امام حسین(ع)
جلسۀ دوم
اعتدال در غضب
عمل خارجی و حالت درونی
جایگاه تکبّر
تکبّر با متکبّرین
تواضع در لباس تکبّر
تواضعی که ذلّت است
جنایت بزرگ
بیدار باش به متکبر
بزرگترین عبادت
شکستن پیمان با پیمانشکن
زیبایی عزتنفس فقیر
کرنش برابر ثروتمند
به غیر خدا اعتماد نکن
احترام به ثروتمند متواضع
نجات از شرک
کرنش به خاطر دنیا
بندگان دنیا در زبان امام حسین(ع)
مجذوب مادیّت و مجذوب معنویّت
مجذوب عاشق و عاشق مجذوب
ذکر توسّل؛ زهیر مجذوب امام حسین(ع)
جلسۀ سوم
افتخار
به خود بالیدن
از شاخههای کبر
محور مقایسه چیست؟
افتخار به کمال خیالی
اسباب افتخار
افتخار در بین اعراب جاهلی
افتخار به آبا و اجداد
افتخار به نژاد
راه درمان فخرفروشی
۱- فخر فروشی، شخصیّتشکن است
آفت شخصیّت
۲- نشان دهندۀ کمبود
۳- افتخار به ارزشهای غیرالهی
۴- توجه به معیار ارزشها
فضایل انسانی و فضایل مکتبی
حیوان چهارپا بهتر است
معیار و میزان اخروی
انتساب به پیغمبر اکرم(ص)
ذکر توسّل؛ معیار شخصیّت در عاشورا
جلسۀ چهارم
استحقار نفس
ضد افتخار
خود را کوچک شمردن
بَغی
موجب از بین رفتن کبر
معنای بغی
اطاعت از کسی که اطاعتش واجب است
اطاعت از انبیا و اولیای الهی
موجب کفر انسان
معادل شرک
مردن بدون ایمان
سلب نعمت و جلب نقمت
سقوط شخصیّت
هلاکت دنیایی
عقوبت در دنیا و آخرت
باغی شکست خورده است
فریب بزرگ شیطان
همه در معرض بغی هستیم
درجات بغی
بالاترین درجۀ بغی
جلسۀ پنجم
پیامدهای بغی
پیامدهای معنوی
پیامدهای دنیایی
پیامدهای اخروی
راه درمان بغی
۱- یادآوری پیامدهای بغی
۲- توجه به نهیهای اسلام
عاقبت بغی
کلامت با سرکشی نباشد
۳- توجه به اینکه بغی، شیطانی است
۴- تسلیم و انقیاد؛ ضد بغی
تسلیم و انقیاد
اسلام واقعی
روح باید تسلیم باشد
اطاعت از خدا، رسول و اولوالامر
اطاعت از فقها
ذکر توسّل؛ ماجرای دو مسلمان واقعی
حبیببنمظاهر
مسلمبنعوسجه
جلسۀ ششم
تزکیۀ نفس
معنای تزکیه نفس
تبرئۀ خود از نقص
اثبات کمال در نفس
توجه به نقص و کمال
توجه به سیر تکاملی وجود
توجه به اثر خودستایی در جامعه
معنای اقرار به نقص
اقرار به نقص، سازنده است
اقرار به نقص خود
اقرار امام خمینی(ره)
اصلاح زشتیها
معنای عصبیّت
عصبیّت
گسسته شدن رشتۀ ایمان
عصبیّت مذموم و غیرت
غیرت خداوند
حمیّت حمزه
ذکر توسّل؛ حمایت و روش حمایت مذموم
جلسۀ هفتم
عصبیّت درونی و بیرونی
مرور مباحث گذشته
تمایل درونی انسان به چیزی
حمایت زبانی از باطل
مقدّم شمردن باطل بر حق
منشا تعلّقات درونی
منشا حرکات بیرونی
دلیل سفارش اسلام به تفکّر
اهمّیت حقشناسی
عصبیّت باعث شرک و کفر
عصبیّت ابلیس
حشر با اعراب جاهلی
پیچیده شدن در سربندی از آتش
سبب کتمان حق
ریشههای کتمان حق
ریشۀ اساسی تطمیع
ذکر توسّل؛ در مسیر حق
جلسۀ هشتم
درمان عصبیّت
توجه به اینکه عصبیّت، عامل شرک و کفر است
توجه به عاقبت ظالمین
شریک ظالم
خشم خداوند
ابزار هدف های شیطانی
دینت را به دنیای دیگری میفروشی
عصبیّت ریشۀ حقپوشی
حالت ضد کتمان حق
معنای انصاف
انصاف
حقیقت ایمان
انصاف نسبت به مردم
آنچه برخود میپسندی، بر دیگران بپسند
انسان منصف
توصیۀ امام علی(ع) به انصاف
انصاف از پیش خود
عدل و قسط
خود را جای دیگران بگذار
ذکر توسّل؛ معنای انصاف
جلسۀ نهم
آثار انصاف
معنای انصاف
خوش به حال انسان منصف
آقای اعمال
انصاف، عزّت میآورد
دست قدرت خداوند
تداوم برادری به معنای واقعی
بهشتِ ضمانت شده
بهشت خاصِّ خداوند
منصف بودن مشکل است
سختی آراستگی و پیراستگی اخلاقی
استقامت بر حق
معنای استقامت بر حق
حق از نظر بیرون و درون انسان
نزدیکترین انسانها به خداوند
حق، دادنی و گرفتنی است
سختی استقامت بر حق
ذکر توسّل؛ اساس حرکت امام حسین(ع)
جلسۀ دهم
مرور مباحث گذشته
نقش پایداری زبانی
معنای قساوت
قساوت و رقّت
علت قساوت
معنای رقّت
گام شیطانی و گام فرشتهگونه
رقّت نسبتبه حیوانات
تفاوت صبر بر مصیبت با قساوت
صبر پیغمبر اکرم(ص) در احد
رقّت پیغمبر اکرم(ص) نسبت به خواهر حمزه
دلیل اشرف مخلوقات بودن انسان
دور بودن از رحمت خدا
دورترین مردم از خدا
مبارزۀ با قساوت
حکمت دستورات اسلام
دستور اسلام به رقّت
محور تنظیم روابط اجتماعی
منشا ظلم و ستم
منشا یاری مظلوم
منشا اعمال صالح و خیر
ذکر توسّل؛ رقّت آلالله و قساوت آلابوسفیان
جلسۀ یازدهم
اسباب قساوت
۱- گناه
سیر اثرگذاری گناه
رابطۀ قساوت، شقاوت و گناه
اصرار بر گناه
مسخ انسانیّت
۲- غفلت
غفلت از خدا و مرگ
۳- طول آرزو
راغب به دنیا
همیشه هستیم
خدا تامین آتیه را لعنت کند!
اثر کثرت مال
سرآمد همۀ خطاها
راه علاج قساوت قلب
در نهایت سختی
پیشگیری راحتتر است
توجه به منشأ قساوت قلب
قساوت قلب مانع رحمت دنیایی
نقش قساوت در استجابت دعا
مُشت بده و خروار بخواه
ترک عمل قساوتآمیز
انجام اعمال رقّتآمیز
کار ممکن اما مشکل
توجه به آثار زیبای رقّت
مؤمنین مهربانند
رحمت خدا بر اهل رحمت
توجه به فراز و نشیب زندگی دنیا
ذکر توسّل؛ قساوت دشمنان اهل بیت(ع)
توصیه پیغمبر اکرم(ص) به رحمت نسبت به اهل بیت(ع)
مروری بر زندگینامۀ حضرت استاد(ره)
در بارۀ مؤسّسۀ مصابیحالهُدیٰ
کتابنامه
آیات
روایات
نمایه
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.