بعد از عقل، دومین قوّۀ اصیل در انسان، عبارت از قوّۀ غضبیّه است. علمای اخلاق برای این قوّه، بیست و یک رذیله شمارش کردهاند. این رذایل از حالت افراط و تفریط نفس به وجود میآیند؛ البتّه در آنجایی که نفس انسان از حالت اعتدال خارج میگردد.
رسائل مباحث قوّۀ غضبیّه در شش مجلد تدوین و ارائه میگردد.
کتاب اوّل: شامل مباحثی پیرامون جبن، خوف و رجاء میباشد.
کتاب دوم: شامل مباحثی پیرامون کِبَر و صِغَر نفس، ثبات نفس، طرح کلی خودسازی، عیبجویی، سوء ظنّ، خشم، حلم است.
کتاب سوم: مباحثی پیرامون انتقام جویی، عفو، عنف و رفق، سوءخلق، حِقد، لعن، طعن را مطرح میسازد.
کتاب چهارم: شامل مباحثی پیرامون عُجب و انکسار نفس است.
کتاب پنجم: مباحثی پیرامون کِبر و تواضع را در بر دارد.
کتاب ششم: شامل مباحثی پیرامون ذلّت، افتخار، استحقار نفس، بغی، انقیاد نفس، تزکیۀ نفس و اقرار، عصبیّت و کتمان حقّ، انصاف و استقامت بر حقّ، قساوت و رقّت است.
این کتاب چهارم از این مجموعه است . پیرامون عُجب و انکسار آن میباشد.
فهرست مطالب این کتاب به شرح ذیل میباشد:
مقدّمه
جلسۀ اوّل
تعریف عُجب
تفاوت کبر و عُجب
منیّت و خودیّت
عُجب در مکتب الهی
شادی انجام اعمال نیک
مراتب عُجب
بدترین مرتبۀ عُجب
زشتترین مرتبۀ عُجب
ادلال
منّت گذاشتن
رابطۀ عُجب و ادلال
ادلال در مکتب الهی
منّت ایمان
شادی مؤمن حقیقی
جلسۀ دوم
اقسام عُجب درونی
مراقب خودت باش
عُجب نسبت به نظریّه
عُجب نسبت به اعتقادات
عُجب نسبت به ملکات نفسانی
عُجب در علم و تواضع
اقسام عُجب بیرونی
عُجب نسبت به عمل
ترس از گناه
انواع عُجب نسبت به عمل
عُجب نسبت به مسائل اعتباری
راههای شناسایی ادلال
جلسۀ سوم
آفات عُجب
خودستایی در بین مردم
استبداد رأی
مانع سیر کمالی
مانع رشد علمی
مانع ازدیاد عمل صالح
مانع خودسازی
خودپسندی، نسبی نیست
انزوا در جامعه
وحشتناکترین تنهایی
تضعیف نیروی عقل
مانع معرفت به خدا
منشأ خودبینی
جلسۀ چهارم
آثار عُجب در عبادات
تفاوت کبر و عُجب
غفلت از آفات عمل
غفلت از مکر الهی و کوچک شمردن گناه
راه غلبۀ شیطان بر انسان
فراموشی گناهان
قبول نشدن عمل صالح
ماجرای سؤال عالم از عابد
عمل، فاسد میشود
دلیل قبول نشدن دعا
نفس را آماده کن
سقوط معنوی
ماجرای صحابی کوتاه قامت حضرت عیسی(ع)
عدم اعتماد به رحمت و فضل الهی
سه جهت در رابطۀ با ادلال
بزرگتر از گناه
آفت دین
انحراف مسیر اسلام
ذکر توسّل؛ اوّلین انحراف
جلسۀ پنجم
راه درمان بیماری عُجب
راه اجمالی؛ درمان جهل
راه خود شناسی
خودی وجود ندارد
احوال زندگی مادّی انسان
ابتدا و انتهای زندگی مادّی انسان
توجّه به احوال زندگی دنیایی
انسان دستخوش اشتباهات
درمان عُجب در رابطۀ با ایمان
او خود را به تو شناساند
کشش الهی
ضربۀ عُجب به اسلام
ذکر توسّل؛ تکیهگاه امام علی(ع)
جلسۀ ششم
درمان عُجب به علم
ارزشمندترین علوم
نظر استقلالی و نظر آلی
نظر آلی به علوم
نظر استقلالی به علم
علم حجاب بزرگ میشود
غفلت از معلوم
علم وسیله است
عاقبت عالم بی عمل
عُجب قاری قرآن
عالم جهنّم نشین
ای کاش جاهل بودم
شرط رهبری جامعۀ اسلامی
حقّانیّت امام علی(ع)
ذکر توسّل؛ سختترین روزهای امام علی(ع)
جلسۀ هفتم
عُجب به علم و اولیای خدا(ع)
عالم بدون عمل
مراقب یابوی نفس باش
خودشکنی حذیفه
خودشکنی محدّث قمی(ره)
درمان عُجب به علم
علم مقدّمه یقین
یقین، خضوع میآورد
توجّه به تأثیر تعقّلات ذهنی
تأثیر استدلال و منطق
شهود، راه رسیدن به الله
تهذیب نفس راه شهود
شهود مرحوم حاجی اشرفی(ره)
امام علی(ع) مجسّمۀ معنویّت
ذکر توسّل؛ غسل و کفن حضرت زهرا(س)
جلسۀ هشتم
آفتپذیری علم
پایدارسازی نعمت
نعمت بزرگ ولی غیرقابل اتّکا
کاشف از ناپختگی
درمان عُجب به جهل
بدترین عُجب
نظرت را متّهم کن
روش علمای اسلام
همنشینی با قرآن و علما
استفاده از تأیید الهی
توجّه به عاقبت بدعتگزاران
درمان عُجب به ملکات حسنه
مقایسه با اولیای خدا(ع)
فاسد شدن ملکۀ حسنه
اعتدال در استفاده از خشم
جلسۀ نهم
درمان عُجب به مسائل ظاهری
بی ثبات بودن زیبایی
مقطعی بودن زیبایی
توجّه به فضیحتهای انسانی
قدرت بدنی
مقایسه با افراد نیرومندتر
موجودات از آنِ تو نیستند
ستایش مخصوص خدا است
عُجب به حسب و نسب
عُجب به کمال غیر
مثال مرحوم نراقی(ره)
نسب حقیقی انسان
از خاک هستیم
عُجب شرمآور
انتساب حقیقی
دوست و دشمن پیغمبر اکرم(ص)
همگی در آتش
معیار فضیلت در اسلام
فضیلت انسانی و مکتبی
عُجب در روابط موهوم
جلسۀ دهم
عُجب به مال و درمان آن
ثروت عُجبآور نمیخواهم
زشتترین خودپسندی
توجّه به حقیقت مال
توجّه به آفات مال
توجّه به نقش مال
توجّه به گرفتاری انباشتن مال
توجّه به اینکه مال، سبب خلافکاری است
رهبر مؤمنین و رهبر خلافکاران
بیش از مصرفت جمع نکن
خزینهدار دیگران
مقایسۀ تهیدستی و مالاندوزی از نظر اسلام
تفاوت فقیر و غنی
ثوابِ مختصّ به فقیرها
عُجب به طرفداران و درمان آن
توجّه به قیامت فقرا و اغنیا
اوّل خودسازی
بندۀ شهوت دیگرانی
از آنِ تو نیست
جلسۀ یازدهم
عُجب به مقام و درمان آن
توجّه به حقیقت، نهایت و هدف مقام
مقام در مکتب الهی
مقام وسیلۀ اهداف شیطانی نیست
عُجب مانع عمل نیک
عُجب مانع تلاش و کوشش
درمان عُجب به عمل نیک
بزرگ شمردن عمل نیک
سه گروه انسان کمرشکن
دستیابی شیطان به انسان
بگو دربارۀ عمل نیک کوتاهی کردم
همگی مقصّریم
وسیلۀ انجام کار نیک
موج رحمانی
آیا واقعا عبادت کردی
غفلت از آفات عمل
جلسۀ دوازدهم
درمان عدم اعتماد به رحمت الهی
عمل موقّت و سعادت همیشگی
به رحمت الهی تکیه کن
نتیجه معامله با عدل خدا
بشارت به گنهکاران؛ انذار به صدیقین
پوشانندگی رحمت الهی
نقش توبه
آیا به عمل تکیه میکنی
به رحمت الهی تکیه کن
ماه رجب؛ ماه فضل و رحمت الهی
دعای هر روز ماه رجب
ریزش رحمت و فضل الهی
جلسۀ سیزدهم
درمان ادلال
توجّه به حقیقت عمل
انگیزۀ انجام عمل
انگیزه، خود انسان باشد
انگیزه، خدا باشد
منشأ خودبینی
عبادت امام علی(ع)
چرا منّت میگذاری
جایگاه سلمان
عاقبت سلمان
توجّه به مسئلۀ عبور از صراط
موجب بطلان عمل نیست
یک لطف الهی
چند تذکّر دربارۀ عُجب
خواب ماندن برای دوری از عُجب
نماز بدون عُجب
جلسۀ چهاردهم
إنکسار نفس
ضد عُجب
عُجب، کبر، إنکسار نفس و تواضع
موجب سیر تکاملی انسان
در اجتماع بزرگ میَشوند
دو فرشته و لِجام
نتیجۀ خود بزرگ بینی
نتیجۀ خود کوچک بینی
پایۀ اوّلیۀ معنویّت
خودشکنی
دلیل قرب حضرت موسی(ع) به خدا
خودشکنی اولیای خدا(ع)
خودشکنی حضرت زینب(س)
کتابنامه
فهرست آیات
فهرست روایات
فهرست نمایه
فهرست اشعار
مروری بر زندگینامۀ حضرت استاد(ره)
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.