کمونیسم، مکتبی است که دربارۀ نحوۀ ادارۀ حکومت، دیدگاههای ویژه‌ای را مطرح می‌کند. براساس اولین اصل این مکتب، مردم در ثروت و داراییهای خود، با یکدیگر سهیم هستند؛ در نتیجه مردم بسیار ثروتمند یا بسیار فقیر در جامعه وجود نخواهد داشت. برخی از مردم، مالک کارخانه یا مزارع خود هستند، اما ادارۀ امور آنها به عهدۀ دولت است. دولت، تقریباً همه چیز را تحت کنترل دارد؛ بنابراین، آزادیهای فردی، با محدودیت نسبتاً شدیدی مواجه است.
پس از چند دهه از پیدایش مردم کمونیسم، در دهۀ 1980 میلادی، مردم به پوچ بودن چنین ایده‌هایی پی بردند و در نتیجه دولتهای اتحاد جماهیر شوری (سابق) و کشورهای اروپای شرقی، اصلاحاتی در اصول اولیۀ این مکتب به وجود آوردند و تا حدودی به آزادیهای فردی احترام گذاردند. اما این اقدامها نیز چندان مفید نبود.
در سال 1991 میلادی کشورهایی نظیر شوروی سابق و اروپای شرقی از هم پاشیده شدند و جمهوریهای تازه استقلال یافتۀ شوروی و یوگسلاوی نیز در کنار اکثر کشورهای کمونیست جهان، با تحولات شدیدی مواجه شدند. تمام این کشورها در اوایل قرن بیستم، براساس مکتب کمونیسم با هم متحد شده بودند.