بالون‌ها از جنس نایلون ساخته می‌شوند و زمانی‌که پُر از هوای گرم می‌شوند، می‌توانند به بزرگی یک خانه باشند. یک صفحه در بالای بالون قرار دارد که زمانی که بالون به زمین می‌نشیند، آن را کنار می‌زنند تا هوای گرم به سرعت تخلیه شود. زنبیل زیر بالون، به‌وسیلۀ طناب یا سیم آویزان شده است و سرنشینان و سیلندرهای گاز و دیگر وسایلی را که سرنشینان احتیاج دارند تا ارتفاع، جهت و میزان سوخت باقی مانده را اندازه‌گیری کنند در خود جای می‌دهد. از مشعل‌های گاز برای گرم کردن هوای بالون استفاده می‌شود تا بالون را در ارتفاع دلخواه قرار دهند. بالون‌ها به هر طرف که باد بوزد می‌روند. خلبان‌های با تجربه، با تغییر ارتفاع، از وزش بادها استفاده می‌کنند.
بیش از 200 سال پیش، اولین انسان به‌وسیلۀ بالونِ هوای گرم که توسط برادران «مونت گلفیر» در فرانسه طراحی شده بود، پرواز کرد.
بالون‌ها چگونه پرواز می‌کنند؟
هوای گرم از هوای سرد، سبک‌تر است؛ بنابراین به‌طرف بالا می‌رود. برای به پرواز درآوردن یک بالون، هوای درون آن باید گرم شود. در بالون‌های جدید، از مشعل برای این منظور استفاده می‌شود. مشعل‌ها روشن می‌شوند، بالون بالا می‌رود و وقتی هوای درون بالون سرد شود، ارتفاع آن هم کم می‌شود.
بالون‌های اسباب بازی در نمایشگاه‌ها با هوای‌گرم پُر نشده‌اند؛ ولی در عین حال، بالا می‌روند زیرا با گازی به‌نام هلیوم پُر شده‌اند که از هوا سبک‌تر است. هیدروژن سبک‌ترین گازهاست و تا سال‌های دهۀ1930 در بالون‌های حمل مسافر و کشتی‌های هوایی، مورد استفاده قرار می‌گرفت. متأسفانه این گاز به آسانی آتش می‌گیرد و پس از چندین حادثۀ تلخ، استفاده از آن متوقف شد. در سال‌های اخیر، بالون‌ها دوباره برای حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ اما با گاز هلیوم پُر می‌شوند که قابل اشتعال نیست و نسبت به سال‌های دهۀ 1930 قابل دسترس‌تر است.
کاربردِ بعضی بالون‌ها
از بالون‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات هواشناسی استفاده می‌شود. این‌گونه بالون‌ها مسافر ندارند؛ اما حامل دستگاه‌هایی برای اندازه‌گیری فشار جوّ، حرارت و سرعت باد می‌باشند. اطلاعاتِ جمع‌آوری‌شده در دستگاه‌هایی ذخیره می‌شود تا بالون به زمین برگردد و یا به‌وسیلۀ علامتهای رادیویی به زمین مخابره شود. این اطلاعات به هواشناسان کمک می‌کند تا وضعیت آیندۀ هوا را پیش‌بینی کنند. همچنین اخترشناسان و سایر دانشمندان از بالون‌ها برای آزمایشات و جمع‌آوری اطلاعات در ارتفاعات بالای جوّ استفاده می‌کنند.
👇این بالونِ هوای گرم، 16 متر عرض دارد و می‌تواند سه نفر را در زنبیل زیر خود، حمل کند. برای بلندشدن بالون، خلبان با استفاده از سوخت گاز و مشعل‌های قوی، هوای داخل بالون را گرم می‌کند.
کشتی هوایی
کشتی هوایی که بعضی‌ها به آن بالون هم می‌گویند، عبارت است از بالونی به شکل سوسیس که دارای موتور است. نوع جدید آن، با گاز هلیوم پُر می‌شود. آن‌ها اتاق بسته‌ای در زیر خود دارند که می‌تواند حدود 20 مسافر را حمل کند. موتورها که دارای پروانه‌هایی برای به جلو راندن کشتی هستند، به اتاق متصل شده‌اند. برخلاف دیگر بالون‌ها، کشتی هوایی وابستگی به باد ندارد؛ بلکه خلبان می‌تواند با استفاده از یک سکان بزرگ آن را هدایت کند و مانند هواپیما دارای باله‌ای است که موجب بالا رفتن یا پایین آمدن آن می‌شود.
مسافرت با کشتی‌های هوایی جدید، آرام، مطمئن و راحت است. چون کشتی هوایی می‌تواند در هوا ثابت بماند، برای عکسبرداری و کارهای تلویزیونی، فوق‌العاده مطلوب می‌باشد. ممکن است شما تصاویری از عملیات ورزشی را که توسط کشتی هوایی، فیلم‌برداری شده، دیده باشید. کشتی‌های هوایی همچنین می‌توانند به‌عنوان جرثقیل‌های پروازی عمل کرده و تأسیسات سنگین را با دقت در محل‌های تعیین شده، قرار دهند. از کشتی‌های هوایی برای پروازهای مسافرتی یا بازرگانی، زیاد استفاده می‌شود.
نگاهی به گذشته
در سال 1783 برادران مونت گُلفیر، اولین بالون هوای گرم را که قادر بود انسان را حمل کند. ساختند هوای گرم به‌وسیلۀ آتشی که در زمین روشن می‌کردند، تهیه می‌شد. در همان سال، اولین بالونی که با گاز هیدروژن پر شده بود، پرواز کرد. از این بالون‌ها اکثراً برای کارهای نظامی استفاده می‌شد.
در سال 1849 از بالون‌ها برای بمباران شهر «ونیز» در ایتالیا استفاده شد. اولین کشتی هوایی به‌نام «لافرانس» در سال 1884 به پرواز درآمد. تعداد زیادی کشتی هوایی بزرگ که با گاز هیدروژن پر می‌شدند، ساخته شدند تا بسیاری از مسافران را حمل کنند.در سال 1937 کشتی هوایی «هینِدن‌بِرگ» هنگامی که در حال مهار شدن بود، در نزدیکی نیویورک آتش گرفت و 35 نفر از 97 مسافر آن کشته شدند.
بعد از آن حادثه، دیگر از کشتی‌های هوایی‌ای که از گاز ِهیدروژن پر می‌شدند، استفاده نشد. دو نفر آمریکایی در سال 1961 رکورد ارتفاع را شکستند. بالون آن‌ها که از گاز هلیوم پر شده بود به ارتفاع 7/34 کیلومتری (5/21 مایلی) زمین رسید. آن‌ها مجبور بودند برای تنفس در آن ارتفاع، کپسول‌های اکسیژن با خود حمل کنند.
👇این کشتی هوایی که از گاز هلیوم پر شده است 60 متر طول دارد و می‌تواند 20 نفر را در اتاق زیر خود، حمل کند. برای صعود یا فرود کشتی، خلبان زوایای بالا برنده‌ها (باله‌ها) را که در پُشت موتور واقع شده‌اند، تغییر می‌دهد.
طویل ترین‌کشتی هوایی
«زِپلین اِل‌زِد» 129 که از نوع هیندن بِرگ است در سال1936 در آلمان ساخته شد. طول آن 245 متر بود و 61 نفر خدمه و 36 نفر مسافر داشت.
امکانات رفاهی
دو خوابگاه برای مسافران (با کابین‌های یک و دوتخته) اتاق غذاخوری، اتاق مطالعه، اتاق تحریر و یک سالن (با پیانو) داشت.
سرعت مناسب
125 کیلومتر (78 مایل) در ساعت
مدت زمان عبور از اقیانوس اطلس
65 ساعت
بخشی از کتاب دانشنامه آکسفورد، علم و تکنولوژی از انتشارات پیام بهاران
صفحه 90-91